ถนนราชดำเนิน แบ่งออกเป็น 3 ช่วง ด้วยคลอง 3 สาย คือคลองหลอด คลองบางลำพู และคลองผดุงกรุงเกษม โดยมีสะพานเชื่อมต่อถนน 3 แห่ง คือสะพานผ่านพิภพลีลาศ สะพานผ่านฟ้าลีลาศ และสะพานมัฆวานรังสรรค์ โดยช่วง ถนนราชดำเนินใน เริ่มจากถนนหน้าพระลาน พระบรมมหาราชวัง มาจนถึงคลองหลอดตรงสะพานผ่านพิภพลีลาศ ความยาวประมาณ 525 เมตร ช่วงถนนราชดำเนินกลาง จากสะพาน ผ่านพิภพลีลาศ ไปจนถึงสะพานผ่านฟ้าลีลาศ คลองบางลำพู ความยาวประมาณ 1,200 เมตร และช่วงถนนราชดำเนินนอก จากสะพานผ่านฟ้าลีลาศผ่านคลองผดุงกรุงเกษม โดยมีสะพานมัฆวานรังสรรค์เป็นตัวเชื่อม ตรงไปสิ้นสุดบริเวณลานพระราชวังดุสิต ความยาวประมาณ 1,475 เมตร
พระราชดำริในการตัดถนนราชดำเนินนั้น เริ่มขึ้นภายหลังพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จประพาสยุโรปครั้งแรก เมื่อ พ.ศ. 2440 ทรงโปรดให้ปรับปรุงพระนครตามแบบยุโรปที่ได้ทอดพระเนตรมา ถนนราชดำเนินสร้างในราว พ.ศ. 2442 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างถนนขนาดใหญ่ที่เรียกว่า “อเวนิว” (Avenue) ลักษณะเมื่อแรกสร้างมีถนนสายกลาง ถัดออกมาเป็นทางคนเดิน ปลูกต้นไม้สองข้าง มีถนนสายนอกกระหนาบ แล้วจึง เป็นทางคนเดินสายนอก แบบเดียวกับถนนราชดำเนินนอกในปัจจุบัน บนบาทวิถีริมถนนปลูกต้นมะฮอกกานี เป็นถนนที่สวยงามที่สุดในยุคนั้น แต่เป็นถนนเปลี่ยว ริมถนนเป็นรั้วพู่ระหงตลอด บ้านเรือนอยู่ในซอยเล็กๆข้างถนน